W przypadku każdej transakcji, która jest zawierana w formie aktu notarialnego i jest opodatkowana PCC, notariusz będzie płatnikiem podatku. Jest on zobowiązany pobrać odpowiednią kwotę podatku od kupującego i przekazać do właściwego urzędu skarbowego.
Jak nie zapłacić podatku przy zakupie domu?
Zmiany w regulacjach dotyczących podatku PCC sprawiają, że warto dowiedzieć się jak nie zapłacić podatku przy zakupie domu. Jeśli planujemy kupno domu lub zakup mieszkania na rynku wtórnym, to możemy skorzystać z rozwiązań, które pozwolą nam zaoszczędzić kilka procent wartości nieruchomości.
Znowelizowana ustawa o podatku od czynności cywilnoprawnych sprowadziła nowe zwolnienie podmiotowe. Osoby fizyczne, które planują kupno domu na rynku wtórym i w ten sposób staną się właścicielami swojej pierwszej nieruchomości, zostaną zwolnione z obowiązku zapłacenia podatku PCC. Podobne regulacje dotyczą również zakupu mieszkania na rynku wtórnym. Zmiana weszła w życie z końcem sierpnia 2023 roku.
Ze zwolnienia mogą skorzystać również osoby, które posiadają udziały w innej nieruchomości mieszkalnej, ale pod warunkiem, że nie mają więcej niż 50 proc. udziałów i zostały one nabyte w drodze dziedziczenia. Jeśli nieruchomość kupuje więcej osób np. małżeństwo, to warunki dotyczące zasad zwolnienia muszą być spełnione przez każdego nabywcę.
Preferencja podatkowa pozwala zaoszczędzić 2 proc. wartości kupowanej nieruchomości. W przypadku domu o wartości 1 mln złotych kupującym pozostaje w kieszeni 20 tys. zł.
Nowy podatek od 2024 roku
Nowelizacja ustawy o PCC wprowadziła też zmiany, które weszły w życie od stycznia 2024 roku. Nowy podatek w wysokości 6 proc. wartości kupowanej nieruchomości odczują osoby, które kupują kilka mieszkań lub domów w ramach tej samej inwestycji.
Ustawa mówi, że wyższa stawka podatku będzie obowiązywać w przypadku, gdy nabywca kupuje co najmniej sześć lokali mieszkalnych stanowiących odrębne nieruchomości w jednym lub kilku budynkach, które powstały na jednej nieruchomości gruntowej, które są opodatkowane podatkiem od towarów i usług, albo kupuje udziały w tych lokalach.
Wyższa stawka podatku będzie też obowiązywać w sytuacji, gdy jeden nabywca kupił już 5 lokali mieszkalnych lub udziały w tych lokalach i chce zawrzeć kolejną umowę obejmująca jeden, lub więcej lokali.
W ten sposób podatek PCC w wysokości 6 proc. wartości nieruchomości jest od tego roku naliczany przy każdej transakcji zakupu szóstej i kolejnej nieruchomości. Przepis ten obowiązuje również w przypadku zakupu mieszkania na rynku pierwotnym. Wcześniej transakcje takie były objęte jedynie podatkiem VAT, obecnie została wprowadzona dodatkowa danina.
Jaki jest cel zmian w podatku?
Obowiązek zapłacenia podatku dotyczy nieruchomości kupowanych w ramach jednej inwestycji, co można rozumieć jako jeden lub więcej budynków realizowanych na jednej nieruchomości gruntowej.
Nowy podatek ma uderzać przede wszystkim w inwestorów wykupujących hurtowo nowe mieszkania w ramach jednej inwestycji deweloperskiej. Transakcje takie są często realizowane przez fundusze, które potrafią wykupić nawet wszystkie lokale w nowo wybudowanym bloku, aby przeznaczyć je na wynajem.
Zmianę odczują również indywidualni inwestorzy decydujący się od razu na zakup większej liczby mieszkań. Analizy nie podają jednak, jak dużo jest tego typu transakcji zawieranych przez osoby fizyczne. W przypadku mieszkania o wartości 700 tys. zł podatek w wymiarze 6 proc. ustalonej ceny wyniesie 42 tys. zł, co w znacznym stopniu obniży rentowność inwestycji.
Jeśli umowa sprzedaży została zawarta jeszcze w zeszłym roku, ale przeniesienie własności nastąpi po 1 stycznia 2024 roku, czyli po wprowadzeniu nowego podatku, to jednak nowa, wyższa stawka nie będzie obowiązywać dla tej transakcji.