Gminy w całej Polsce przystąpiły do weryfikacji, czy mieszkańcy posesji prawidłowo pozbywają się nieczystości ze zbiorników bezodpływowych, popularnie zwanych szambami. Jak wynika z danych przytoczonych przez "Muratora", problem dotyczy około połowy miliona gospodarstw domowych w kraju. Nic więc dziwnego, że samorządy się spieszą. Na zakończenie kontroli mają czas do sierpnia 2024 roku. Już dziś wiadomo, że kolejna tura inspekcji przewidziana jest na rok 2026.
Znowelizowane przepisy nakładają obowiązki nie tylko na posiadaczy nieruchomości, lecz także na same samorządy. Jeśli gmina nie wywiąże się z przeprowadzenia kontroli w terminie, może zostać ukarana grzywną do 50 tysięcy złotych.
Każdy właściciel szamba lub przydomowej oczyszczalni musi podpisać umowę z firmą asenizacyjną i przechowywać rachunki za usługi wywozu nieczystości. W razie kontroli dokumenty należy okazać urzędnikom lub strażnikom miejskim. Ich brak będzie podstawą do nałożenia grzywny w wysokości nawet 5000 złotych.
Dodatkowo gmina zleci opróżnienie zbiornika na koszt właściciela. Kary przewidziane są również za utrudnianie lub uniemożliwianie kontroli oraz za niespełnianie wymogów technicznych dotyczących budowy szamba.
Na rynku dostępne są różne typy zbiorników bezodpływowych. Tradycyjne szamba betonowe charakteryzują się dużą pojemnością i trwałością, jednak ich montaż jest pracochłonny. Zbiorniki z tworzywa sztucznego są lżejsze i łatwiejsze w instalacji, ale mniej odporne na uszkodzenia mechaniczne. Wszystkie szamba muszą być całkowicie szczelne, by nie dochodziło do przenikania nieczystości do gruntu.
Zawartość zbiornika jest okresowo opróżniana przez specjalistyczne pojazdy asenizacyjne i wywożona do oczyszczalni ścieków. Alternatywą dla szamba jest przydomowa oczyszczalnia, która pozwala na odprowadzanie podczyszczonych ścieków bezpośrednio do gleby. Wymaga ona jednak regularnego usuwania osadów i właściwej eksploatacji zgodnie z instrukcją. Modyfikowanie instalacji, by odprowadzać nieczystości poza zbiornik - do cieków wodnych, strumieni, rzek, jezior, - jest zabronione i podlega karze grzywny do 5000 zł.
