Niestety w pytaniu nie zawarto kluczowej informacji, czy jest to mieszkanie własnościowe, czy jedynie wynajmowane przez Czytelniczkę. Czytelniczka użyła w prawdzie słowa czynsz na określenie wnoszonych przez nią za mieszkanie opłat, ale potocznie używa się tego słowa i prawidłowo na określenie należności z tytułu najmu, gdzie jest to czynsz najmu i dla określenia opłat wnoszonych przez właściciela na pokrycie kosztów zarządu nieruchomością wspólną. W tym ostatnim przypadku jesteśmy na gruncie Ustawy o własności lokali i jesteśmy członkiem Wspólnoty Mieszkaniowej. Zróżnicowanie wysokości opłat za 1 m2 powierzchni we Wspólnocie może wynikać jedynie z odmiennego wykorzystywania lokalu tj. nie na cele mieszkaniowe, a użytkowe.
Wysokości zaliczek korespondują z kosztami zarządu nieruchomością wspólną a ich wysokość jest corocznie ustalana uchwałą właścicieli lokali w postaci tzw. planów gospodarczych na dany rok kalendarzowy. Podwyższenie opłat jest uzasadnione, gdy właściciele zamierzają przeprowadzić jakiś remont i zawsze musi być to uzasadnione wzrostem kosztów zarządu nieruchomością wspólną. W każdym jednak wypadku, to nie administracja podwyższa czynsz, zawsze robi to właściciel, lub właściciele lokali we Wspólnocie, a administrator jedynie ewidencjonuje wpłaty i jak nazwa wskazuje administruje reprezentując właściciela.
Jeśli jednak Czytelniczka otrzymała zniżkę czynszu w zamian za dokonany remont mieszkania bardziej prawdopodobne jest, że jest najemcą tego lokalu. Wtedy zastosowanie znajdują przepisy Ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie kodeksu cywilnego o charakterze ochronnym. Właścicielem takiego lokalu może być gmina, inna jednostka samorządu terytorialnego, Skarb Państwa lub też osoba fizyczna np. spadkobierca przedwojennego właściciela.
Zgodnie z tą ustawą właściciel może podwyższyć czynsz albo inne opłaty za używanie lokalu, wypowiadając jego dotychczasową wysokość, najpóźniej na koniec miesiąca kalendarzowego, z zachowaniem minimum 3 -miesięcznego okresu wypowiedzenia. Jeśli podwyżka powoduje, że wysokość czynszu albo innych opłat za używanie lokalu w skali roku przekroczy albo następuje z poziomu wyższego niż 3% wartości odtworzeniowej lokalu (wartość odtworzeniową lokalu stanowi iloczyn jego powierzchni użytkowej i wskaźnika przeliczeniowego kosztu odtworzenia 1 m2 powierzchni użytkowej budynku mieszkalnego), to może to nastąpić tylko w uzasadnionych przypadkach, a lokator może żądać, aby właściciel w ciągu 14 dni, pod rygorem nieważności podwyżki, przedstawił na piśmie przyczynę podwyżki i jej kalkulację.
Jeśli jednak właściciel nie uzyskuje przychodów z czynszu albo innych opłat za używanie lokalu na poziomie zapewniającym pokrycie wydatków związanych z utrzymaniem lokalu, jak również zapewniającym zwrot kapitału i zysk, wówczas podwyżkę pozwalającą na osiągnięcie tego poziomu uważa się za uzasadnioną, o ile w wyniku podwyżki zwrot kapitału w skali roku jest na poziomie nie wyższym niż:
a) 1,5% nakładów poniesionych przez właściciela na budowę albo zakup lokalu lub
b) 10% nakładów poniesionych przez właściciela na trwałe ulepszenie istniejącego lokalu zwiększające jego wartość użytkową - aż do ich pełnego zwrotu; a zysk uzyskany przez właściciela po podwyżce jest godziwy.
W ciągu 2 miesięcy od dnia wypowiedzenia wysokości czynszu lokator może odmówić na piśmie przyjęcia podwyżki ze skutkiem rozwiązania stosunku prawnego, na podstawie którego lokator zajmuje lokal, z upływem okresu wypowiedzenia, albo zakwestionować podwyżkę, wnosząc do sądu pozew o ustalenie, na podstawie przepisów ustawy o ochronie praw lokatorów, że podwyżka jest niezasadna albo jest zasadna, lecz w innej wysokości; udowodnienie zasadności podwyżki ciąży na właścicielu. Do czasu prawomocnego rozstrzygnięcia lub upływu okresu wypowiedzenia lokator jest obowiązany uiszczać czynsz albo inne opłaty za używanie lokalu w dotychczasowej wysokości.
Dodatkowo podwyższanie czynszu albo innych opłat za używanie lokalu, nie może być dokonywane częściej niż co 6 miesięcy. Termin ten biegnie od dnia, w którym podwyżka zaczęła obowiązywać.
