Stare budynki są wszędzie. Prawdziwy skarb, starszy od Stonehenge mieści się na terytorium dzisiejszej Szkocji. Chodzi o jedną z najstarszych budowli w Europie. Ta osada Skara Brae, której historia sięga 2900 roku p.n.e. Pomimo upływu tysiącleci budowle są dobrze zachowane. To neolityczna wioska położona w Zatoce Skaill - na zachodnim wybrzeżu kontynentu na Orkadach, archipelagu na północ od wybrzeży Szkocji. Skara Brae był zamieszkały od około 3180 p.n.e. do 2500 p.n.e.
Przez wielu naukowców Skara Brae jest uznawana za jedną z najlepiej zachowanych prehistorycznych wiosek w Europie. To z tego powodu wpisano ją na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Osada została zbudowana z lokalnego kamienia. Budynki ustawione są wokół centralnego placu. Mieszkańcy - na co archeolodzy znaleźli dowody - uprawiali jęczmień, owies, pszenicę i groch. Hodowali też owce, bydło a także trzodę chlewną. Ludność poławiała ryby i polowała na foki - dla ich mięsa i futra.
Jedną z najstarszych budowli w Polsce jest Rotunda św. Gotarda w Strzelinie. Historycy wskazują jej pochodzenie na rok 1140. Obecnie budynek nie jest w zbyt dobrym stanie, choć nadal można go zwiedzać. Jedną z najstarszych w Rosji jest z kolei Monaster Spaso-Andronikowski. Według przekazów historycznych pierwszy drewniany budynek w miejscu klasztoru powstał w 1357 roku. Najstarsza znana budowla w Moskwie została zniszczona w pożarze, przy odbudowie użyto już kamienia.
Przykłady budowli sprzed lat, które nadal istnieją, można mnożyć. Koloseum, Piramidy w Gizie czy... Wawel. Wciąż warto je odwiedzać
Architekturę starożytną definiuje się jako architekturę, która została zbudowana przed erą średniowiecza. Wiele budynków łączy jedno - czczenie boga. Niektóre starożytne kultury czciły jednego, inni wielu. Architektura była często podstawą całego systemu religijnego. Wystarczy wspomnieć Egipt i piramidy poświęcone Ra.
Budynki te często opowiadają historie. Poznanie architektury starożytnej może wiele pomóc lepiej zrozumieć również własną historię. Warto więc zgłębiać sekrety dawnych budynków, dopóki możemy je odwiedzać.
Fot. John Lord
