Dane Związku Przedsiębiorstw Finansowych (ZPF) pokazują, że średnia wartość przekazywanych nieruchomości wynosi 411,6 tys. złotych, przy przeciętnej powierzchni 51,7 m kw. Tymczasem średnia miesięczna renta w 2023 roku wynosiła zaledwie 1033 złote, co stanowi tylko 38,6 procent przeciętnego dochodu rozporządzalnego.
Najczęściej z mechanizmu odwróconej hipoteki korzystają osoby w wieku 75-80 lat. Od 2010 do 2023 roku fundusze hipoteczne wypłaciły seniorom łącznie 34 miliony złotych, z czego 5 milionów przypadło na rok 2023. Największą aktywność obserwuje się w województwie mazowieckim, co wiąże się z wyższymi cenami nieruchomości w tym regionie.
Eksperci rynku nieruchomości podkreślają, że samodzielna sprzedaż mieszkania może przynieść znacznie większe korzyści finansowe. Senior może wówczas otrzymać pełną wartość rynkową nieruchomości i samodzielnie zarządzać uzyskanym kapitałem, na przykład kupując mniejsze mieszkanie lub inwestując środki w bezpieczne instrumenty finansowe.
System odwróconej hipoteki w Polsce funkcjonuje obecnie bez dedykowanych regulacji prawnych, opierając się jedynie na ogólnych przepisach kodeksu cywilnego i ustawy o księgach wieczystych. Ta sytuacja może generować dodatkowe ryzyko dla seniorów decydujących się na takie rozwiązanie.
Przy obecnych warunkach rynkowych, przekazanie mieszkania wartego 411,6 tys. złotych w zamian za rentę w wysokości 1033 złotych miesięcznie oznacza, że potrzeba ponad 33 lat, aby suma wypłat zrównała się z wartością nieruchomości - nie uwzględniając nawet potencjalnego wzrostu jej wartości w czasie.
Rynek nieruchomości w Polsce przechodzi dynamiczne zmiany, a ceny mieszkań w długim okresie wykazują tendencję wzrostową. W tym kontekście, decyzja o przekazaniu prawa własności w zamian za stosunkowo niskie świadczenie miesięczne wymaga szczególnie dokładnej analizy. Samodzielna sprzedaż nieruchomości, mimo że wymaga więcej zaangażowania, daje właścicielowi pełną kontrolę nad procesem i pozwala uzyskać rynkową wartość mieszkania. Dodatkowo, otrzymane środki można wykorzystać w sposób bardziej elastyczny, dopasowany do indywidualnych potrzeb i planów finansowych, co w długiej perspektywie może okazać się znacznie korzystniejszym rozwiązaniem niż odwrócona hipoteka.
Fot. Jose Antonio Gallego Vázquez