Samorządy z różnych części Polski już skorzystały z możliwości oferowanych przez program. Miasta takie jak Kielce, Toruń, Ciechanów, Ryn, Kołobrzeg, Lubliniec i Kępno podpisały umowy na łączną kwotę blisko 82,5 mln zł. Środki te zostaną przeznaczone na realizację dwudziestu projektów, które mają na celu przede wszystkim redukcję zanieczyszczeń oraz oszczędność energii.
Szczególną uwagę zwraca fakt, że aż dziewięć z podpisanych umów dotyczy projektów związanych z gospodarowaniem wodą. To jasny sygnał, że samorządy dostrzegają wagę efektywnego zarządzania zasobami wodnymi w kontekście zrównoważonego rozwoju miast.
Leszek Stypułkowski, wiceprezes zarządu Banku Gospodarstwa Krajowego, podkreślił znaczenie programu dla zrównoważonego rozwoju kraju: "Zielona Transformacja Miast to tanie i dostępne pieniądze inwestycyjne dla samorządów ale też dla publicznych uczelni wyższych, które – dzięki inwestycjom w zeroemisyjny transport, lepsze gospodarowaniem wodą, tworzeniem parków czy modernizację oświetlenia miejskiego mogą znacząco obniżyć koszty funkcjonowania, a dodatkowo ułatwić życie mieszkańcom miast."
Stypułkowski zwrócił również uwagę na potrzebę współpracy między samorządami, uczelniami i lokalnymi przedsiębiorcami przy realizacji projektów. Taka kooperacja może stać się istotnym czynnikiem stymulującym rozwój regionalny.
Bank Gospodarstwa Krajowego wyznaczył sobie ambitne cele na najbliższe lata. W bieżącym roku planuje podpisanie ponad 200 umów, a w 2025 roku liczba ta ma wzrosnąć do ponad 400. Realizacja tych założeń ma kluczowe znaczenie dla spełnienia tzw. kamieni milowych, na podstawie których rozliczane jest KPO.
Teresa Kubas-Hul, wojewoda podkarpacki, podkreśliła znaczenie programu w kontekście zmian klimatycznych: "Pieniądze na zieloną transformację miast to kolejna gigantyczna korzyść płynąca dla nas z KPO. Będę zachęcać samorządy do tego, aby z nich korzystały. Po pierwsze dlatego, że w obliczu zmian klimatu, które zachodzą na naszych oczach, musimy zmieniać nasze otoczenie."
Szczegóły programu
Pożyczka wspierająca zieloną transformację miast to instrument finansowy skierowany między innymi do jednostek samorządu terytorialnego i spółek komunalnych. Program dysponuje imponującym budżetem około 40 miliardów złotych, co świadczy o skali planowanych inwestycji.
Warunki finansowania są niezwykle atrakcyjne. Pożyczki udzielane są na okres do 20 lat, z oprocentowaniem wahającym się od 0 do 1 procent, w zależności od specyfiki projektu i statusu wnioskodawcy. W niektórych przypadkach możliwe jest nawet umorzenie 5 procent kapitału pożyczki.
Co istotne, pożyczka nie wiąże się z żadnymi dodatkowymi opłatami czy prowizjami za jej udzielenie i obsługę. Może pokryć nawet 100 procent kosztów kwalifikowalnych netto, pod warunkiem posiadania przez beneficjenta zdolności kredytowej do jej spłaty.
Zrównoważony rozwój w praktyce
Kluczowym aspektem programu jest zgodność finansowanych projektów z zasadą "Do No Significant Harm" (DNSH). Oznacza to, że wszystkie działania realizowane w ramach programu muszą być neutralne lub pozytywne dla środowiska naturalnego, nie przyczyniając się do pogłębienia kryzysu klimatycznego.
Inicjatywa ta stanowi konkretny krok w kierunku realizacji celów zrównoważonego rozwoju w polskich miastach. Poprzez inwestycje w tereny zielone, termomodernizację budynków czy odnawialne źródła energii, program ma szansę znacząco wpłynąć na poprawę jakości życia mieszkańców oraz zwiększyć efektywność energetyczną polskich miast.
Zielona transformacja miast to nie tylko wyzwanie, ale przede wszystkim szansa na stworzenie bardziej przyjaznych i zrównoważonych przestrzeni miejskich. Program "Pożyczki wspierającej zieloną transformację miast" oferuje samorządom i innym podmiotom publicznym realne narzędzia do realizacji tego celu, łącząc korzyści ekonomiczne z troską o środowisko naturalne i jakość życia mieszkańców.
