W przypadku gdy kamienica jest ogrzewana gazem ziemnym z centralnej kotłowni, od 1 listopada 2013 r. właściciel kamienicy może stać się pośredniczącym podmiotem gazowym, który ma obowiązek naliczać i zapłacić akcyzę oraz podlega innym obowiązkom rejestracyjnym i ewidencyjnym w podatku akcyzowym.
Nowe przepisy wprowadziła nowelizacja ustawy o podatku akcyzowym - tj. ustawa z 27 września 2013 r. o zmianie ustawy o podatku akcyzowym - Dz.U. z 2013 r. poz. 1231. Finalny nabywca gazowy, w myśl definicji zapisanej w art. 2 ust. 1 pkt 19a ww. ustawy, to podmiot, który:
a) nabywa na terytorium kraju, importuje lub nabywa wewnątrzwspólnotowo wyroby gazowe, lub
b) posiada uzyskane w sposób inny niż w drodze nabycia wyroby gazowe
- niebędący pośredniczącym podmiotem gazowym.
Natomiast pośredniczący podmiot gazowy, zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 23d ww. ustawy, to podmiot mający siedzibę lub miejsce zamieszkania na terytorium kraju lub posiadający koncesję na obrót gazem ziemnym na terytorium kraju:
c) używający wyrobów gazowych do celów objętych zwolnieniem od akcyzy i do celów nieobjętych zwolnieniem od akcyzy, lub
d) używający wyrobów gazowych do celów objętych zwolnieniem od akcyzy i do celów objętych zerową stawką akcyzy.
Od akcyzy zwolnione są, zgodnie z art. 31b ust. 2 pkt 1 ww. ustawy czynności podlegające opodatkowaniu, których przedmiotem są wyroby gazowe o kodach CN 2705 00 00, 2711 11 00, 2711 21 00 i 2711 29 00 przeznaczone do celów opałowych przez gospodarstwa domowe.
W brzmieniu przepisów obowiązującym do dnia 1 listopada 2013 r. nie przewidziano definicji legalnej odnoszącej się do pojęcia gospodarstwa domowego. Dopiero nowelizacja dotycząca opodatkowania wyrobów gazowych wprowadziła do polskiego porządku prawnego odpowiedni zapis. Zgodnie z przepisem art. 31b ust. 8 ustawy o podatku akcyzowym, na potrzeby zastosowania zwolnienia przewidzianego dla gospodarstw domowych, za taki podmiot nie uznaje się nieruchomości w całości wykorzystywanej na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej, w której użycie wyrobów gazowych nie przekracza ilości przewidzianych w art. 31b ust. 6 ustawy o podatku akcyzowym.
Mamy zatem rozróżnienie pod kątem możliwości stosowania zwolnienia gospodarstw domowych rozumianych w ścisłym znaczeniu oraz gospodarstw, w których prowadzona jest działalność.
Właściciele nieruchomości posiadają cechy zarówno finalnego nabywcy gazowego, jak pośredniczącego podmiotu gazowego. Jednakże z uwagi na to, że gaz do kotłowni sprzedaje im podmiot posiadający również cechy pośredniczącego podmiotu gazowego, dlatego też małżonków (właścicieli kamienicy) należy uznać za finalnego nabywcę gazowego.
Z tego względu nie będą oni podatnikami akcyzy, bo opodatkowanie tym podatkiem ma charakter jednofazowy, a zatem obowiązek podatkowy powstaje tylko jeden raz - w tym przypadku u dostawcy gazu (cena gazu zawierała będzie w sobie akcyzę) (jeżeli w stosunku do wyrobu akcyzowego powstał obowiązek podatkowy w związku z wykonaniem jednej z czynności, o których mowa w art. 8 ust. 1 ustawy o podatku akcyzowym, to nie powstaje obowiązek podatkowy na podstawie innej czynności podlegającej opodatkowaniu akcyzą, jeżeli kwota akcyzy została, po zakończeniu procedury zawieszenia poboru akcyzy, określona lub zadeklarowana w należnej wysokości, chyba że przepisy ustawy stanowią inaczej.
art. 2 ust. 1 pkt 19a, 23d lit. b - c, art. 8 ust. 1, ust. 6, art. 9c ust. 1 pkt. 4 - 5 lit. c, art. 31b ust. 2, ust. 8 ustawy z 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym j.t. Dz.U. z 2011 r. Nr 108 poz. 626, ost. zm. Dz.U. z 2013 r. poz. 1231