Zgodnie z przepisami po złożeniu deklaracji PCC-3 należy uiścić podatek w wysokości dwóch proc. wartości rynkowej, np. mieszkania, w ciągu 14 dni. Próby zaniżania ceny nie są wskazane, ponieważ urząd skarbowy może samodzielnie wyliczyć wartość przedmiotu transakcji w oparciu o średnie ceny rynkowe. W takiej sytuacji nabywca może zostać obciążony dodatkowymi kosztami ekspertyzy rzeczoznawcy. Urząd skarbowy może też uznać, że zaniżyliśmy wartość transakcji celowo, by zaoszczędzić na podatku - i nas za to ukarać.
Obowiązek złożenia deklaracji PCC-3 dotyczy tylko transakcji między osobami fizycznymi. W przypadku zakupu od firmy lub salonu nie ma takiego wymogu.
Konsekwencje niezłożenia deklaracji PCC-3 w terminie są dotkliwe. Kara wynosi od 1/10 do 20-krotności płacy minimalnej, co oznacza, że od stycznia do końca czerwca 2024 roku grzywna może sięgnąć od 424 zł aż do 84 840 zł. Po planowanej podwyżce płacy minimalnej od 1 lipca 2024, która już lada moment, maksymalna kara wzrośnie do 86 000 zł.
Jeśli podatnik spóźni się z formalnościami, ale jeszcze nie dostał wezwania do zapłaty, może złożyć czynny żal, czyli podanie wyjaśniające przyczyny zwłoki. Warto z takiej szansy skorzystać. W takiej sytuacji konsekwencje mogą ograniczyć się do konieczności zapłaty odsetek.
Niektóre transakcje są zwolnione z podatku PCC-3. Dotyczy to przypadków, gdy wartość kupionego przedmiotu nie przekracza 1000 zł lub gdy nabycie następuje na użytek osoby niepełnosprawnej.
Deklarację PCC-3 można złożyć w urzędzie osobiście, pocztą lub przez internet (trzeba skorzystać z formularza dostępnego na stronie Ministerstwa Finansów). Sam podatek też można opłacić na miejscu w urzędzie lub przelewem internetowym.
Zdjęcie ilustracyjne (Tomasz Czerko)
Polski rynek nieruchomości podlega różnorodnym regulacjom podatkowym, które istotnie wpływają na decyzje i koszty ponoszone przez jego uczestników. Oprócz podatku PCC-3 istotną rolę odgrywają też inne daniny, jak podatek od nieruchomości, podatek dochodowy od osób fizycznych (PIT) przy sprzedaży nieruchomości i podatek VAT w przypadku transakcji z udziałem firm deweloperskich.
Szczególne znaczenie ma zwolnienie z podatku dochodowego przy sprzedaży nieruchomości po upływie 5 lat od jej nabycia, co determinuje wiele decyzji inwestycyjnych na rynku. Nie bez znaczenia pozostaje też kwestia ulg podatkowych, np. dla nabywców pierwszego mieszkania albo remontujących budynki.
