NIK alarmuje: Nieprawidłowości w gospodarowaniu nieruchomościami

Najwyższa Izba Kontroli ujawniła szereg nieprawidłowości w gospodarowaniu nieruchomościami przez publiczne uczelnie w województwie lubelskim. Kontrola przeprowadzona w latach 2020-2024 wykazała problemy związane m.in. z egzekwowaniem odszkodowań, sprzedażą gruntów oraz optymalizacją kosztów energii elektrycznej.
 

Kontrolerzy NIK stwierdzili, że uczelnie nie zawsze prawidłowo zarządzały swoim majątkiem. Jednym z głównych problemów było niepodejmowanie działań w sprawie egzekwowania odszkodowań za wywłaszczone nieruchomości. W jednym z przypadków wartość takiego odszkodowania oszacowano na blisko 1,87 mln zł.

 

Ponadto wykryto przypadek sprzedaży gruntu, do którego części uczelnia nie posiadała już prawa własności. To poważne uchybienie, które świadczy o braku należytej staranności w procesie zbywania nieruchomości.

Problemy z dokumentacją i księgowością

Kontrola wykazała również nieprawidłowości w obszarze dokumentacji i księgowości. Uczelnie nieterminowo ujmowały w księgach rachunkowych zmiany dotyczące stanu prawnego nieruchomości. W efekcie wykazywały nieprawidłową wartość aktywów trwałych w sprawozdaniach finansowych.

 

W jednym z przypadków stwierdzono ponadroczne opóźnienie w wystawieniu faktury tytułem czynszu dzierżawnego na kwotę 52,3 tys. zł. To nie tylko naruszenie przepisów, ale również potencjalna strata finansowa dla uczelni.

 

Zaniedbania w utrzymaniu obiektów

Szczególnie krytycznie NIK odniosła się do zaniechań Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie w zakresie optymalizacji opłat za usługi dystrybucji energii elektrycznej. Pomimo wcześniejszych zaleceń pokontrolnych, uczelnia nie podjęła skutecznych działań w celu ograniczenia wydatków na ten cel.

 

Według szacunków NIK, realizacja wniosków pokontrolnych sformułowanych w 2020 roku mogła przynieść w latach 2020-2024 oszczędności w ponoszonych opłatach za dystrybucję energii elektrycznej w kwocie co najmniej 1,8 mln zł. Brak działań w tym zakresie NIK uznała za przejaw niegospodarności.

 

Kontrola wykazała również szereg zaniedbań w zakresie utrzymania obiektów budowlanych. W obu skontrolowanych uczelniach stwierdzono niewykonywanie przeglądów wentylacyjnych, drożności przewodów kominowych oraz stanu technicznego urządzeń i instalacji gazowych.

 

W przypadku Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie dodatkowo nie przeprowadzano przeglądów instalacji elektrycznej i piorunochronnej oraz rocznych kontroli okresowych obiektów budowlanych. Zdaniem NIK, świadczy to o niewystarczającym nadzorze nad bieżącym utrzymaniem infrastruktury uczelnianej.

 

W wyniku kontroli NIK skierowała dwa zawiadomienia do Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego w Lublinie w związku z podejrzeniem popełnienia wykroczenia polegającego na niedopełnieniu obowiązku poddawania kontroli okresowej zarządzanych obiektów budowlanych.

 

Ponadto Izba sformułowała 14 wniosków pokontrolnych, z których 7 zostało już zrealizowanych. Wnioski te mają na celu poprawę gospodarowania nieruchomościami przez uczelnie oraz wyeliminowanie stwierdzonych nieprawidłowości.