Wskaźnik WIBOR jest jednym z najbardziej istotnych parametrów, które wpływają na wysokość oprocentowania, a więc także wysokość rat kredytu. Na poziom wyokości kredytu będą miały wpływ:
- stała marża banku,
- zmienna stopa bazowa.
Ta pierwsza to decyzja banku, ta druga jest uzależniona od różnych zmiennych, która zmienia się w okresie dni i wpływa na kolejne miesiące. W polskim prawie bankowym kredyt może być zaciągnięty i obliczany dzięki stawce EURIBOR (czyli stopie oprocentowania na rynku europejskim), LIBOR (czyli wysokości na rynku angielskim) oraz WIBOR (stopa na rynku polskim).
Stawki te mogą się nie zmieniać przez dłuższy czas, ale mogą też się zmienić w ciągu zaledwie kilku dni. Nawet niewielka różnica stawek referencyjnych na rynku międzybankowym może spowodować kilkusetzłotowe wzrosty lub spadki kwot miesięcznych rat. Bywa, że zmiany te są zapowiadane od miesięcy. A bywa, że raptem w odstępie paru dni.
Sprawdź za darmo średnie ceny nieruchomości w swojej okolicy >>>
Stawka jaką podaje bank innej instytucji bankowej jest oparta o różne zakresy. Środki mogą zostać pożyczone np. na dzień, tydzień, miesiąc, albo trzy. Stąd różnorakie symbole takie jak WIBOR 3M (co oznacza, że stawka jest obliczana dla kredytów trzymiesięcznych). Dla kredytów hipotecznych najczęściej przyjmuje się bezpieczne oprocentowanie WIBID i WIBOR.
Na przykład kredyt udzielony w oparciu o WIBOR 3M będzie oznaczał zmian wyznaczanie nowego oprocentowania po upływie trzech miesięcy od momentu zmiany stopy. Dla klienta znak to, że przez co najmniej trzy raty kredytowe będzie miał wyliczoną tę samą stawkę procentową. Stosowane, chociaż nie tak często, są także stawki WIBOR 6M (sześć rat o tym samym oprocentowaniu) czy WIBOR 12M (12 rat o stałym oprocentowaniu).
Na wykresie WIBOR obliczana jest jako średnia arytmetyczna wielkości oprocentowania podawanych przez największe banki działające w Polsce (po odrzuceniu czterech skrajnych wartości). Stopa WIBOR ustalana jest w każdym dniu roboczym około godziny 11. Dodatkowo wskaźnik WIBOR bezpośrednio zależy od stopy referencyjnej ustalanej przez Radę Polityki Pieniężnej.
Wzrost stawki WIBOR będzie oznaczał więc wyższą ratę kredytu, a jej spadek analogicznie obniżenie raty. W każdej umowie bank musi wskazać zasady aktualizacji WIBOR oraz jej wpływ na poziom raty. Obecnie WIBOR 3M wynosi 1,71 procent, co jest niskim wskaźnikiem. Zaciągnięcie takiego kredytu jest więc bardzo korzystne dla kredytobiorców, ponieważ to określa niższą wysokość oprocentowania kredytów.
Na początku pisaliśmy, że stawka referencyjna kreśli kurs ustalany między bankami. Ale jest jeszcze jedna bardzo ważna zależność. Bank może podnosić wysokości stóp, ale tylko w ramach jakie przewidzi Rada Polityki Pieniężnej, czyli RPP.
Na tej podstawie bank może określić swój WIBID i WIBOR 3M, które są ustalane każdego dnia o 11. Umowy pożyczek jakie ustawlają między sobą banki są zależne od WIBID, ale również od sztywnych ram jakie określi średnia RPP.
Podstawowym celem orgranu RPP jest dążenie do utrzymania niskiego, stabilnego poziomu inflacji. Taki oznacza, obecnie poziom 2,5 procent oraz odchylenie nie większe niż 1 p.p. w górę lub w dół. By tego dokonać RPP podejmuje comiesięczną decyzję o ewentualnych zmianach wysokości podstawowych stóp procentowych (czyli określeniu wysokości jaką może mieć stopa lombardowa i depozytowa.). Gdy np. inflacja rośnie jak teraz (ostatni wynik to 5 procent) powinny zostać podniesione stopy procentowe co ma zniechęcić do zaciągania kolejnych kredytów i skłania do lokowania pieniędzy na lokatach.
Zdjęcie główne: Stephen Dawson on Unsplash